找回密碼
 註冊

QQ登錄

只需一步,快速開始

搜索
熱搜: 活動 交友 discuz
查看: 3260|回復: 0

[其它] 蔣為文:Oatlam KiaN-tah Jit-chi 越南行踏日誌(台語羅馬字版)

[複製鏈接]
發表於 2010-4-3 23:26:37 | 顯示全部樓層 |閱讀模式
Oatlam KiaN-tah Jit-chi


越南行踏日誌(台語羅馬字版)


11/12-18, 2000 Ou Chi Beng Chhi


Wi-vun T. Chiung sia


Texas-Vietnam 11/12/2000


        Eng-am ui DFW chian-ong Oatlam. Seng-ui DFW che AA kau LA, chiah ti hia chiap che Kok-thai hangkhong (Cathay Pacific) kau Hiongkang, chiah koh ui HK choan khi Oatlam e Ou Chi Beng chhi (TPHCM).

        Ui LA che kau Hiongkang taikai ai 14 tiamcheng. Hui-ki teng e kongpo ionggi chu-iau si Enggi kap Kngtang-oe. Che hou goa siuN tioh kong Taioan u chit koa lang phoepheng Taioan e Tiong-eng (EVA) hangkhong iong Taigi kongpo. Kong siaNmi iong Taigi to si sim-koaN kheh-eh, te-hng chu-gi e piau-hian. Goa chin hoai-gi hit koa lang m-chai e phoepheng Cathay ah boe? Hiatchia kantaN e ti hia khoaN Hiongkang tian-iaN, thiaN Kngtang-oe thiaN kah song kah?

        Goa ti Hiongkang ki-tiun choan-ki khi Oatlam. Ti ki-tiun chha-put-to theng-liu 1 tiamcheng. Ti chit 1 tiam laite, goa sou thian-tioh in chai-te Hiongkanglang chha-put-to 9 siaN isiong long iong Kngtang-oe the kong. Che hou goa siun-tioh Taigi ti Taioan e su-iong chengheng. Taioanlang tui Taigi e kianchhi sitchai khah su1 Hiongkanglang tui Kngtang-oe e kianchhi. Oan chit e kak-tou lai khoan, Taioanlang sou tu-tioh e goalai chengkhoan e "Kokgi Chengchhek" sitchai pi Hiongkanglang tu-tioh e khah giam.

        Ti hui-ki teng ka the 2 hun Hiongkang e pochoa "Beng Po" (明報) kap "Phongko Jitpo" (蘋果日報) lai khoan. Pochoa laite chu-iau si iong hoan-the e hian-tai Tiongbun (Pakkian-im) lai sia. U chit-koa pou-hun iong Hanji-sek e Kngtang-oe lai sia. Kngtang-oe chhut-hian e pan-bin, chu-iau si ge-bun, ngou-lok simbun, chengti banggah, kap iniong (quote) kong-oe-chia e oe. U tang-si-a ma e chhut-hian ti pochoa e piau-te, hiatchia si sionggiap kongko laite. Chiu goa theh-tioh chit 2 hun lai pi, Phongko Jitpo pi Beng Po ke khah che Kngtang-oe. Chongsi, cheng-the lai kong, chit 2 hun pochoa iong Kngtang-oe e pi-le long pi Taioan e pochoa laite iong Taigi e pi-le khah koan.

        Chit 2 hun pochoa long u po-tioh Taioan ham Tiongkok e simbun. Chit 2 hun pochoa po tioh Tiongkok esi, in ka Tiongkok kio-cho "kok-lai" (國內) hiatchia "lai-te." (內地) U-si ma kio "Tiongkok," tian-to Taioan e Tiongkoklang siong ai iong e "Tai-liok" (大陸) bo chhut-hian ti chit 2 hun pochoa. Siongtui "lai-te," in kio in ka-ti "pun-kang." (本港) In kio Taioan long kio "Taioan," kio Tan Chui-Pin "Taioan Chongthong," tian-to bo khoan in iong "Tionghoa Binkok" chit e kok-ho. Tui Hiongkanglang lai kong, "Taioan" si chok chu-lian e chhenghou. Tian-to Taioan e hit koa Tiongkoklang kian "Taioan" kian kah beh si, nge-si m senggin Taioan, kantan beh iong "Tionghoa Binkok."



TPHCM, Vietnam 11/14/2000


        Che 1 kang e hui-ki liau, chiong-ki-boe lai kau Oatlam e Ou Chi Beng chhi (TPHCM). Che si te 4 pai lai Oatlam, te 3 kai lai TPHCM. Chit pai lai, chu-iau si beh chhamka 5th International Symposium on Languages and Linguistics: Pan-Asiatic Linguistics.

        Hui-ki poe kau Oatlam e teng-thau esi, ui hui-ki teng iau khoan e tioh cheng chit-cham-a Bi-kong-ho cho toa-chui e hun-giah. Hui-ki kau-ui liau, kangloh ti Tan Son Nhat (新山一) kokche ki-tiun. Ki-tiun iau si chin pha-hng e kamkak, put-li-ko hangkhong-cham e toa-lau u pi cheng-hoe lai esi kai-sian chin che. Langkheh esai ui hui-ki teng tit-chiap loh kau hangkhong-cham, m bian koh iong chhia ti hia chiap sang.

        Ui ki-tiun hia chah 1 tai ke-teng-a beh che jit-khi chhi-lai. Thau-a hit tai ka goa siu 5 khou Bikim (=70,000VND), goa hiam seng kui, to koh chah lenggoa 1 tai. Te 2 tai e kesiau goa ka thai kah chhun 50,000VND (ui ki-tiun kau Sinh Café). Chit e ke-siau iau sng haply. Kau chhi-lai liau, goa khoan i he thiau-pio-e thiau kau 46,000VND.

        Kau Sinh Café liau, goa chiah chaiian in hia bo teh chou chhu hou lang toa. Goa to ti hu-kin siong khoan u chhu chou lang bo. Chit-khun-thau to lai kui-a-e lang mng goa beh chou pang-keng bo. U lang hoah kong 1 me chiiau 5 khou Bikim, mkoh goa bo chhap i. Sengkoe siok u-si ma e u bunte. Au-lai u chit e lang theh lusia laite pangkeng e siongphin hou goa khoan, kong 1 me chiah 7 khou Bikim. Goa khoan he pangkeng sui-sui-a, to ta-eng toe i khi khoan mai leh. Kau-ui liau, goa mng thau-ke khoan 1 me goa che chin, i kong 8USD. Goa kong kam msi 7 USD nia. I kong in he khah toa keng, ai siu 8 khou; na beh 7 khou, to ai khi tui-bin hit keng lusia. Goa to kha-bang koan leh khi tui-bin mng kesiau. Kau tui-bin liau, thau-ke chhoa goa khit-li khoan pangkeng. Pangkeng chin se3. U 2 e mngchhng, tiansi, te-4-tai, pengsiun, po-hiam-kui. Pian-sou iau chhengkhi chhengkhi a, sio-chui choan leh to u. Goa ka mng kong che 1 me ai goa che, i kong "8USD." Goa ka mng kong kam msi 7USD nia. I siun siun leh kong na beh 7USD, to ai toa khah tengkoan chan e pangkeng. Goa kong khah koan leh goa bo chha. I to chhoa goa khi toa 4 lau e pangkeng (in Oatlam e snghoat si 3F).

        Ti Oatlam, chin che sengli, chhiun kong be2 mih, chou-chhu, che chhia, long to ai hoah-ke. Na bo si e hong kong3 phan-a. Tek-piat si lai Oatlam chhittho e goa-kok-lang, tian iong in pun-kok e kesiau hangcheng lai khoan Oatlam e kesiau, siun kong Oatlam e kesiau chin siok a. Sit-che-siong, Oatlamlang hou goa-kok-lang e kesiau tian tian si in pun-kok-lang e kui-a-poe, sinchi si kui-chap-poe e.

        Hengli khng ho-se liau, to chhutkhi she seh leh. Goa seng khi Sia-hoe Jinbun Tai-hak, iah to si chit pian Pan-Asiatic conference e chu-pan tan-ui, chhoe chu-pan-jin. Eng-ui kau tan goa iau mchai tai-hoe e si-kan te-tiam. Chit pai e hoe-gi, seng-pan tan-ui kholeng bo san kenggiam, chin bo hau-lut. Lian gun he-lin e kau-siu Edmondson, chit pai hoe-gi e keynote speaker chi-it, to bo siu-tioh chengsek e iau-chhian-ham. To ai i chu-tong ham chu-pan tan-ui lian-lok chiah siu-tioh iau-chhian-ham.

        Sia-hoe Jinbun tai-hak si goa 2 tang cheng hioh-loah esi lai chia oh Oatlam-oe e sou-chai. Chit pai e gian-tho-hoe chu-iau to si Oriental Studies (Tanghong Giankiu) e pou-mng teh chau-chong. 2 tang cheng goa u khi pai-hong koe Tanghong Giankiu-sou. Chin tu-ho chit pai e hoe-gi si in chu-pan e.

        Kau sia-hoe Jinbun tai-hak esi, kantan e-ki-chit Tanghong Giankiu-sou ti to chit tong toa lau, soah be-ki-chit ti to chit chan. Kou-put-gi-chiong, to chit chan chit chan chhoe. Chin ho-un, goa teh chhoe esi soah tu-tioh chu-pan-chia Bui Khanh The. I khoan goa chhiu lin theh chit tiun Pan-Asiatic e phoe, to cho cheng lai ka goa chio-hou. I chhoa goa khi in e pan-kong-sek, theh chit koa tai-hoe e chu-liau hou goa. In hit-tang-chun tng the chhoan chit koa gian-tho-hoe e su-hang.

        Chih-chiap tioh chu-pan tan-ui liau, goa chau khi in hak-hau e chhan-thian lim ia-chi-chiap. Hia e ia-chi-chiap kap 2 tang cheng lim e kesiau kangkhoan, 1 liap 3,000VND. Goa to na lim na khoan tai-hoe e chu-liau. In u ka sou-u e tiah-iau (abstracts) siu-chip khit-lai in3 cho chheh. Mui chit phin Engbun tiah-iau long u hoan-ek cho Oatlam-oe. Goa khoan hit pun chheh laite ma u Tiong-iong Gian-kiu-in Li Jin-kui kau-siu e tiah-iau. Sng-sng leh, chit-pai kantan goa kap Li Jin-kui si ui Taioan lai e.

        E-pou ti goa toa e sou-chai hu-kin seh. Hia khui be chio Internet café. Laite e langkheh tu-liau goa-kok koan-kong-kheh chi-goa, ma u be chio Oatlam e siau-lian-a teh iong email. Tai-kai u 3 sian cho-iu si Oatlamlang. Khoan e-chhut email ti Oatlam e sin se-tai ma khai-si liu-heng a. Ti Saigon (TPHCM), iong email 1 huncheng e hangchengke si 200VND (hah 0.5 NTD). Ti Hanoi, si 400VND. Sok-tou long chin ban, tai-kai si Taioan e kui-a-poe ban. Usi khah ho-un, sok-tou esai u Taioan e chit poan. Na phain-un, put-si chhut-hian "error," hou li beh khau bo bak-sai. Sui-lian u "error," si-kan chiau-siong sng chin.



TPHCM, Vietnam 11/15/2000


        Kin-a-jit chai-khi khi Ou Chi Beng ki-liam-koan chhamkoan. Chit pai khi hia chu-iau beh chha teng pai ti hia hoat-hian tioh e "Viet Nam Hon" e siongkoan chu-liau. Goa mng hia e hok-bu sio-chia khoan in chai-ian VNH te it ki si tangsi chhut-pan e bo, kiat-ko in mchai. Ti hia tiam-lam e hit hun si 1923 ni chhut-pan e. He kantan si copy-pun, goan-pan thian kong ti Hanoi. Goa ka hit e sio-chia mng khoan esai copy kap hip hit tiun VNH bo, i kong ai chhengsi in tengsi. I lau goa e tian-oe, kong chiah kap goa lian-lok. Goa ma lau i e tian-oe, ban-it bo kha lai, goa theng-ho chu-tong ham i lian-lok.

        Amsi ham Di kin-bin chiah png. Di si goa 2 tang cheng ti chia oh Oatlam-oe esi sek-sai e. I hit chun si Sia-hoe Jinbun tai-hak Engbun-he e hakseng. Ku-ni pi-giap liau ti mou chit keng 5 chhin kip e hotel chiah thau-lou.

        Chiah png soah, i chai goa ti chhi-lai seh seh leh, soa-lai khi seh chit keng sin khui e chheh-tiam. Di chit-mai u be2 1 tai sin e 100 c.c. e ou-tou-bai. Che khi-lai chin kin ma khah songkhoai. I kong i be2 hit tai chha-put-to 1,000 ban VND, hah Bikim 700 khou, Tai-phio 2 ban thong khou. I kong chit-mai ou-tou-bai ti Oatlam ke khah siok a, eng-ui he si Tiongkok sengsan e, msi Jitpun goan chong e.

        Hit keng chheh-tiam u be-chio su-tian. Laite e langkheh ma chin che. Ti hia be2 kui pun a iu-koan Oatlam e leksu e chheh. In laite ma u chit e tian-khi pou-mng, laite u be7 Kim-ji-tian e tian-chu su-tian. Engbun, Oatlam-oe tui-ek e 1 tai 2,850,000 VND. Na beh ke u Engbun hoancho Tiongbun e kongleng, 1 tai 3,750,000. He long si Hiongkang sengsan e.



TPHCM, Vietnam 11/16/2000


        Kin-a-jit si Pan-Asiatic gian-tho-hoe khui-hoe e te-it-kang. Longchong u lai-chu se-kai kokkok 100 thong lang chhamka. Cheng-the lai kong, iau pi goa goan-pun siongsiong e pan liau khah ho.

        Chit pai chu-pan tan-ui tong-goan be chio in he-lin e lau-su kap hakseng. Khoan e chhut in chin iongsim the sengpan chit pai e hoe-gi. Ti tai-hoe hu-chek po-to e lang si chit koa khah siau-lian e. Ki-tiong hit kui e chou-gin-a long sen liau be bai. Goa thau-a kio-si in si hakseng, au-lai chiah chai in si he-lin e "kang-su" hiatchia "chou-kau." U kui-a-e long tai-hak tu pi-giap, lau loai he-lin ka chheh. In toa pou-hun long chit bin ka chheh, chit bin chin-siu, chun-pi kho gian-kiu-sou hiatchia tng teh thak giankiu-sou.

        Kin-a-jit ham Li Jin-kui kau-siu sio khai-kang chit e. Goa ma ka goa e mia-phin tu hou i. I chaiian goa u teh cho Oatlam-oe giankiu, u tam-po-a igoa. I kong goa kholeng si Taioan te 1 e cho Oatlam-oe giankiu e.

        Ti tai-hoe ma tu-tioh Walton. Goa ka the-khi kong beh iau-chhian i cho goa e phoksu lunbun chi-to kau-siu chi it. I chin kheh-khi kong i li-khui Oatlam ikeng chin ku a, Oatlam-oe khah bo hiah liu-liah a.

        Ti hia ma ham kui-a-e Engbun-he e lau-su khai-kang. In tui goa hit phin lunbun, "language, literacy, and nationalism: a comparative study of Vietnam and Taiwan" chin u hengchhu. Vu kau-siu koh tek-piat lai ka goa tho lunbun. I eng-ui ai chu-chhi hoe gi, bo-hoat-tou lai thian goa chit tiun. Amtng chau khi Bien Thanh chhi-tiun hu-kin e Pho 2000 chiah pho (ho-hun). Hia e ui-seng iau be bai, chhengkhi chhengkhi a. Hia si goa ti Oatlam te it pai khoan tioh the-kiong ui-seng-ti7 hou langkheh su-iong e. Hit keng-tiam e kesiau iau chin haply. 1 oan pho chiah 12,000 VND.



TPHCM, Vietnam 11/17/2000


        Kin-a-jit si gian-tho-hoe e te 2 kang. Goa e hoat-piau si-kan si ti e-pou. Goa u chah chit-koa slides beh lai present. Goa kian tai-hoe bo slide projector, sou-i goa koh choan-kang ui Bikok sui-sin chah chit tai slide projector. Kiat-ko goa be-ki-chit in chia e tian-ap si 220v, ham goa e slide projector su-iau e tian-ap be hah. Sou-i goa to mng in kangchok jin-goan khoan esai pang goa chhiau 1 tai slide projector bo. In sui-lian kong beh pang goa chhoan, ui-tioh anchoan khi-kian, goa iau-si than ki-hoe chhut-khi hu-kin e tian-khi-hang mng khoan u pian-ap-khi bo.

        Ti tai-hoe e hotel (Rex Hotel) hu-kin e tian-khi-hang mng tioh pian-ap-khi. Taioan cho e, ui 220v choan kau 110v, 1 liap 40,000VND. Na si beh siang-hiong choan-oan e kongleng, 1 liap si 70,000VND. Ti Rex hu-kin u be-chio be7 siongki e. Goa to houn-ki chau khi mng khoan in chia siongki e hangcheng anchoan. Ti hia, Nikon N60 e kesiau ai 390 USD. 28-80mm Nikon kian-thau (Thaikok che) ai 100 USD. Goa ka mng kong he kian-thau kam chinchian Jitpun goanchong e. Thau-ke kong si, koh ki kian-thau tengkoan e "made in Japan" hou goa khoan. Goa siun kong thai u kholeng chiah siok. Goa ti Bikok be2, kangkhoan hit ki kian-thau, mkoh si Thaikok cho e, to ai 190 USD. Thai u kholeng Jitpun cho e kantan 100USD. Goa to siongse ka the-khit-lai khoan, hoatkak u "made in Thailand" hong kham khit-lai e ku-hun. Goa ioh, in he be7 siongki-e ka "made in Thailand" kham khit-lai liau chiah koh phah "made in Japan" khit-li. Iong anne lai koai goa hang e langkheh.

        Goa hoat-piau e si-kan si ti e-pou 2 tiam. Chiah tau3 soah, to seng khi chhong slide projector. Ho ka-chai e eng chit. Goa hit tiun chha-put-to chian chap-e thian-chiong, pau-koa Walton, Li Jin-kui, Hanoi kokka tai-hak e Doan Thien Thuat (Center for Vietnamese and International Studies e Chu-jim), kap Hanoi Han Nom in (漢喃院) e Nguyen Quang Hong.

        Goa hoat-piau soah, Doan kau-siu kap Nguyen kau-siu long ham goa khai-kang koh tih mia-phin hou goa. Doan kau-siu koh pai-thok goa kia Taioan Lomaji e siong-phin hou i. Chhiun kong 1661 ni chhut-pan e pen-pou-oe e Ma-thai-hok-im, kap 1885 ni chhut-pan e Tai-oan Hu-sian Kau-hoe-po.

        E-pou e lim-te khai-kang si-kan, tu-ho ham Li Jin-kui, Li Jingfang (Tiongkok Binchok Hak-in gigian-he e he-chu-jim) ti hia kong tioh bunji e bunte. Li Jingfang kong tioh kui-ni-cheng Tiongkok e chit koa chio-sou binchok e hakchia ma bat sia koe chit koa bunchiun chu-tiun Hanji ham Lomaji lam leh sia in e binchok gigian. Chu-iau goan-im si in kamkak in thoan-thong e bunji (Hanji kap ui Hanji ian-pian chhut-lai lui-su Oatlam e Chu Nom e ji) seng phain oh, chin che sinchi pi Hanji khah hok-chap. In chu-tiun seng hok-chap e ji to iong Lomaji lai sia. Li Jin-kui kau-siu ti hit-chun kong i kamkak iau si iong Lomaji siong hongpian. Hanji ham Lomaji lam lai lam khi bo hau-lut ma bo kokche-hoa. Goa hit chun to teh siun kong i mchai si kong chin e ah kong ke2 e. I kenglian e hiah sian-chin chanseng iong Lomaji cho bunji.

        E-pou 3 tiam si business meeting e si-kan. Hoe-gi tiong koatteng au-pai e Pan-Asiatic gian-tho-hoe kangkhoan beh ti Oatlam ki-heng, put-ko te-tiam soa khi pak-peng e Hanoi.

        Khui-hoe soah ham Edmondson, Edmondson e lau tonghiong, kap Li Jingfang khi 5 lau lim im-liau. Ti hia, Li Jingfang the-khi kong Tanglam-A hit tiau "Lan Chhang chiang" (瀾滄江) si ui Lao (Liau-kok-oe) lai e. Ti Liau-kok-oe laite, "lan" si chit pah ban e isu, "chhang" si chhiun (象) esi.

        Amsi tai-hoe u chun-pi am-hoe kiam png-chhai lai khoan-thai sou-u e chham-u-chia. Ti hia, goa chu-tong ham in hit kui-e hu-chek po-to e cha-bou gin-a kong-oe. Tng goa ka bak-boe hiu khi Trinh Thu Huong esi, goa hoat-kak i ma teh khoan goa. Goa to cho-cheng khi iong Oatlam-oe mng khoan i kamsi chia e hakseng. I ka goa kong i si chia e kang-su. Goa to in kong thai chiah "tre" (Oatlam-oe siau-lian e isu). I thau-a thian bo goa e isu, au-lai ti hia chhio. Goa-lai goa e hoat-im bo phiau-chun, i thian tui "thai hiah siok8" khi. Goan-lai, "chhou-siok" ham "siau-lian" e Oatlam-oe hoat-im chin chiap-kin. Hit am gun 2 e to ti hia khai-kang. Boe-a goa ka tho tian-oe kap te-chi, i ma chin songkhoai to hou goa. Goa pun-chian beh iok i keh tng kang chhut-khi, mkoh i ai toe thoan5 hok-bu hit koa u chhamka hoe-au 1 kang lu-iu e tai-hoe chham-u-chia.



TPHCM, Vietnam 11/18/2000


        Kin-a-jit ham Ou Chi Beng phok-bu-koan e lang lian-lok khoan esai ian-in kap hip-siong bo. Lenggoa, e-pou chau khi Tiun Eng-ki (張永記) e bong hit-siong.

        Ti phok-bu-koan hia u chit e hok-bu sio-chia ho cho Nga. I ehiau kong Tiongbun. I chin jiat-sim pang goa chau-chong siong-koan e chu-liau. Chiau in hia e kui-teng, na beh hit-siong iah-si ian-in, to ai u hak-hau kau-siu e thui-chian chiah esai tit. Goa chit pai ti gian-tho-hoe tu-ho u sek-sai chit-koa Oatlam e kau-siu. Goa to kha tian-oe hou Vu kau-siu chhian i pang goa thui-chian. I chin a-sa-lih to ta-eng.
您需要登錄後才可以回帖 登錄 | 註冊

本版積分規則

Archiver|手機版|粵語協會

GMT+8, 2024-4-26 01:29 , Processed in 0.067662 second(s), 20 queries .

Powered by Discuz! X3.5 Licensed

© 2001-2024 Discuz! Team.

快速回復 返回頂部 返回列表