对一华 發表於 2010-1-16 20:19:50

百色白话的语音特点

<title></title>搜索看到粤东会馆却是新会的商人建的,有人说百色的白话与顺德如出一辙,大家看看百色白话在语音上到底像哪里的?<br>
<br>
【声调】<br>
阴平是高平调,阳平是降调(可能是中降,我听不出高、中降的区别)。阳平的这个调使得百色白话听起来低音较少,没有那么沉闷,感觉比较清亮。<br>
<br>
【声母】<br>
大体上说来,多了一个边擦音/ɬ/。三扫思松 西洗先消些心星修新<br>
<br>
广州的j-改成h-:县现贤赢形钦<br>
<br>
以下四种声母与广州话不太一致,但存在系统的转换关系(主要是0-和ng-的转换):<br>
<br>
<table border="1">
<tbody>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aa<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aai<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aau<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aam<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aan<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aang<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aap<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aat<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">aak<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">亚啊哑<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(骂)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">晏<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(瓮)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">鸭押<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">压<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(镯)<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">j-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(免费)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(嚼)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">w-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">话华画<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">坏怀<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">弯环<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">横<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">ng-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">牙雅丫<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">挨<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">啱<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">岩<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">硬<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">额<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="10" rowspan="1" style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ai<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">au<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">am<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">an<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ang<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ap<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">at<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ak<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(在)矮<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">妪呕沤<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">暗<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">j-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(劣)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">优幼有友由<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">阴音钦<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">因印引人<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(韧)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">入<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">一日<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">w-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">威喂为韦<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">晕困 运稳云<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">屈核<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">ng-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">蚁危<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">牛钩藕<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">银<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(胡诌)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br>
<br>
<table border="1">
<tbody>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵</td>
<td style="vertical-align: top;">o<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">oi<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">om<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">on<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ong<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">op<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ot<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ok<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">屙<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">哀爱<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">安<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">恶<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">j-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">w-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">黄王<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">镬<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">ng-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">我鹅<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">外<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">昂<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="10" rowspan="1" style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">eoi<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ou/u<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">eon/an<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ung<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">eot<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">uk<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">奥<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(埋)拱<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">屋<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">j-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">润<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">用勇容<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(动)肉玉<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">w-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">ng-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">傲<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br>
<br>
<table border="1">
<tbody>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵</td>
<td style="vertical-align: top;">e<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">eu<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">em<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">en<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">eng<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ep<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">et<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ek<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(叫)(拗)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">j-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">w-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">ng-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(挠痕)咬摇<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(倾斜)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="10" rowspan="1" style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ei<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ing<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ik<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(答应)<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">j-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(应该)影<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">益亿忆翼<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">w-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">域<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">ng-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">(锃)永<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br>
<br>
i列和u列韵母,广州都是j-或w-声母,百色则都是零声母:<br>
<table border="1">
<tbody>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵</td>
<td style="vertical-align: top;">i<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">iu<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">im<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">in<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">-ng<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ip<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">it<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">-<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">医(姨)移易以已意二而尔耳 鱼宇余雨<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">要妖遥<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">掩厌盐<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">烟燕远沿元原愿 院软完<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">腌叶<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">热<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="10" rowspan="1" style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">声\韵</td>
<td style="vertical-align: top;">u<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ui<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">un<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">-ng<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">ut<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">-<br>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="vertical-align: top;">0-<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">芋<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">煨<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">碗换<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
<td style="vertical-align: top;">活<br>
</td>
<td style="vertical-align: top;"><br>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br>零声母的增多,听感上比较「硬」。<br><br>
【韵母】<br>
与广州话相比,多了一个韵母/ɨ/,可以区分资与知:资读若普通话zi<br>资次此词司私丝思<br>
<br>
aa列韵母白读e列:交geu 咸hem 闲hen 夹gep 八bet 返fen<br>
i列韵母白读e列:扁ben 见gen 蚬hen 碾nen 滴dek<br>
<br>
撮口呼/y/绝大部分转化为i(可以说没有y音)。<br>我自己少数保留/y/音的字:绝zyt 泉cyn 全cyn 权kyn<br><br>ei和来源于y的eoi转化为i。其ki 圩hi 佢gi&nbsp; 厨ci 祟si 裏li<br>
其它的eoi转化为ui。对dui 追zui<br><br>
ou转化为u;oe转化为e。好hu 高gu 老lu&nbsp; le1(得到他人不用之物)<br><br>
eng转化为iang;ek转化为iak。镜giang 顶diang&nbsp; 趯diak 尺ciak 隻ziak<br>
oeng转化为iong;oek转化为iok。香hiong 薑giong 张ziong&nbsp; 脚giok 雀ciok<br><br>
eon转化为an;eot转化为at; 春can 纯san&nbsp; 律lat 出cat<br>
<br>
可以看出,百色白话把发音较为困难的音给简化了;同时由于i音较多,因此韵母保留了资与知的区别。<br>
<br>
<br>

对一华 發表於 2010-2-26 21:28:53

本帖最後由 对一华 於 2010-3-14 21:52 編輯

个人感觉,百色白话中,/j/和/w/只能与有长短对立的a、o、e三列韵母(响元音)相拼,不能与i、u、(y)列韵母(细元音)相拼,印证粤拼中ing ik ung uk并不属于i列和u列韵母。

南汉 發表於 2010-3-4 21:27:46

我聽過百色白話,只能聽懂7-8成。

EdwardWong 發表於 2010-3-14 18:57:54

相對無言。百色白話比廣州話古老了不是一兩個世紀啊。存古程度超過《英華分韻》,直逼《分韻撮要》。除撮口丟失之外大部分都是近代粵語走過的歷史痕跡。
不知道精清從心邪等母是發甚麼音呢?二等(交閑八)等字是全部作e麼?還是一部分?

对一华 發表於 2010-3-14 21:51:42

本帖最後由 对一华 於 2010-4-9 20:36 編輯

声母的发音,都归纳在上面了,主要就是边擦音、j与h、?与ng、半元音声母与零声母的区别。

aa->e的字,可能不多,不过使用频率颇高。三类二等字请给出例字。

如果注意观察「夹壮」的说话方式,可以发现这种说话方式双唇几乎没有大幅的运动,说话时主要靠舌头的阻隔与两腮的肌肉来发出不同的音色。所以撮口丢失也不奇怪了。不过总算保留了o(-iong)与a(-ang)的区别,这大概要得益于西南官话。钦州的白话,似乎不分「轻」与「香」,「场」发ciang。

最后补充:广gong、过go、光gong、国gok、矿kong
頁: [1]
查看完整版本: 百色白话的语音特点